ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cnaphalocrocismedinalis (Guenee)

รูปร่างลักษณะ

        ตัวเต็มวัยเป็นผีเสื้อกลางคืนปีกสีน้ำตาลเหลืองมีแถบสีด่าพาดที่ปลายปีก ตรงกลางปีกมีแถบสีน้ำตาลพาด ขวาง ๒ – ๓ แถบ ขณะเกาะใบข้าวปีกจะหุบเป็นรูปสามเหลี่ยม มักเกาะอยู่ในที่ร่มใต้ใบข้าว เพศผู้มีขนาดเล็กกว่าเพศ เมียเล็กน้อย เพศเมียวางไข่เวลากลางคืนประมาณ ๓๐๐ ฟอง บนใบข้าว ขนานตามแนวเส้นกลางใบและสามารถ มองเห็นด้วยตาเปล่า ไข่มีลักษณะเป็นรูปจานสีขาวขุ่นเป็นกลุ่ม ประมาณ ๑๐ – ๑๒ ฟอง บางครั้งวางไข่เป็นฟอง เดี่ยวๆ ระยะไข่ ๔ – ๖ วัน หนอนที่ฟักจากไข่ใหม่ๆ มีสีขาวใส หัวมีสีน้ำตาลอ่อน หนอนโตเต็มที่มีสีเขียวแถบเหลือง หัวสีน้ำตาลเข้ม หนอนโตเต็มที่จะเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วเมื่อถูกสัมผัส หนอนมี ๕ – ๖ ระยะ ส่วนใหญ่มี ๕ ระยะ หนอนวัยที่ ๕ เป็นวัยที่กินใบข้าวได้มากที่สุด ระยะหนอน ๑๕ – ๑๗ วัน หนอนเข้าดักแด้ในใบข้าวที่ห่อตัวนั้น ระยะ ดักแด้ ๔ – ๘ วัน ตัวเต็มวัยจะหลบซ่อนบนต้นข้าวและวัชพืชตระกูลหญ้าในเวลากลางวัน และจะบินหนีเมื่อถูก รบกวน

ลักษณะการทำลาย

        ผีเสื้อหนอนห่อใบข้าวจะเคลื่อนย้ายเข้าแปลงนา ตั้งแต่ข้าวยังเล็กและวางไข่ที่ใบอ่อน โดยเฉพาะใบที่ ๑ – ๒ จากยอด เมื่อตัวหนอนฟักออกมาจะแทะผิวใบข้าวส่วนที่เป็นสีเขียว ทำให้เห็นเป็นแถบยาวสีขาว มีผลให้การสังเคราะห์แสงลดลง  หนอนจะใช้ใยเหนียวที่สกัดจากปาก ดึงขอบใบข้าวทั้งสองด้านเข้าหากันเพี่อห่อหุ้มตัวหนอนไว้หนอนจะท่าลายใบ ข้าว ทุกระยะการเจริญเติบโตของข้าว  ถ้าหนอนมีปริมาณมากจะใช้ใบข้าวหลายๆ ใบมาห่อหุ้มและกัดกินอยู่ภายใน ซึ่งปรกติ จะพบตัวหนอนเพียงตัวเดียวในใบห่อนั้น  ในระยะข้าวออกรวงหนอนจะทำลายใบธงซึ่งมีผลต่อผลผลิตเพราะท่าให้ข้าวมีเมล็ดลีบ น้ำหนักลดลง หนอนห่อใบสามารถเพิ่มปริมาณได้ ๒ – ๓ อายุขัยต่อฤดูปลูก  พบระบาดในนาเขตชลประทาน โดยเฉพาะแปลงข้าวที่ใส่ปุ๋ยอัตราสูง  หนอนใช้ใบข้าวห่อหุ้มตัวและกัดกินอยู่ภายใน บริเวณที่ถูกทำลายจะเป็นทางขาวยาว ขนานกับเส้นกลางใบ ท่าให้การสังเคราะห์แสงของต้นข้าวลดลง

วิธีการป้องกันกำจัด

1.  สำรวจแปลงอย่างสม่ำเสมออย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง

2.  ในพื้นที่ที่มีการระบาดเป็นประจ่าควรปลูกข้าว 2 พันธุ์ขึ้นไป โดยปลูกสลับพันธุ์กันจะช่วยลดความรุนแรงของ การระบาด

3.  วิธีป้องกันกำจัดที่ยูนิไลฟ์แนะนำ

เพิ่มเติม เพื่อประสิทธิภาพที่ดีกว่าควรใช้ คัพเวอร์กรีน ใส่ก่อนผสมสารเคมีทุกครั้ง